Dr Borko Mihajlović*

Pregledni naučni članak

UDK: 347.72

DISKVALIFIKACIJA ČLANA UPRAVE PRIVREDNOG DRUŠTVA: NOVA SANKCIJA ZA POVREDU DUŽNOSTI PRIJAVLjIVANjA POSLOVA I RADNjI SA LIČNIM INTERESOM U SRPSKOM PRAVU[1]

Rad primljen: 02. 12. 2019.

Rad prihvaćen za objavljivanje: 09. 12 . 2019.

 

Izmene i dopune Zakona o privrednim društvima iz juna 2018. godine značajno su uticale na dužnost prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes, kao jednu od pet posebnih dužnosti prema privrednom društvu, koje postoje u srpskom kompanijskom pravu. Jedna od značajnih novina u pravnom regulisanju dužnosti prijavljivanja tiče se pravnih posledica povrede te dužnosti, koje postaju oštrije po neke od subjekata posebnih dužnosti. Povreda dužnosti prijavljivanja učinjena od strane direktora, članova nadzornog odbora, zastupnika i prokurista privrednog društva, prema pomenutim izmenama Zakona o privrednim društvima iz 2018. godine, za posledicu ima i novi oblik statusne odgovornosti – diskvalifikaciju. Predmet ovog rada je kratka analiza zakonodavnog regulisanja diskvalifikacije pojedinih subjekata posebnih dužnosti prema privrednom društvu u srpskom pravu za slučaj povrede dužnosti prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes. Pre analize pozitivnih propisa, autor se u kratkim crtama osvrnuo na ostale posledice povrede dužnosti prijavljivanja (imovinskopravne i krivičnopravne), kao i na pojam i vrste diskvalifikacije u uporednom pravu, a u cilju pronalaženja mesta instituta diskvalifikacije u odnosu na druge pravne posledice povrede dužnosti prijavljivanja, kao i u odnosu na neka značajnija uporednopravna rešenja.

Ključne reči: dužnost prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes, posebne dužnosti prema privrednom društvu, diskvalifikacija člana uprave privrednog društva, razlozi za diskvalifikaciju, vreme trajanja diskvalifikacije.

I UVOD

Posebne dužnosti prema privrednom društvu su zaseban pravni institut kompanijskog prava, koji doprinosi rešavanju nekih osnovnih i najznačajnijih problema i pitanja te grane prava.[2] Osnovni ciljevi ustanovljavanja tog instituta su ograničenje diskrecionih ovlašćenja lica koja neposredno upravljaju privrednim društvom, ali i svih drugih lica koja imaju značajan (posredan) uticaj na funkcionisanje i poslovanje privrednog društva i uspostavljanje mehanizma za izjednačavanje (poistovećivanje) interesa tih lica i privrednog društva, kao posebnog pravnog subjekta, odnosno njegovih članova.

Izmene i dopune Zakona o privrednim društvima iz juna 2018. godine[3] donele su i nekoliko novina u vezi sa posebnom dužnošću prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes, kao jednom od pet posebnih dužnosti prema privrednom društvu, koje poznaje srpsko kompanijsko pravo. Osnovne novine se odnose na propisivanje nove, dodatne obaveze u postupku odobrenja pravnog posla ili pravne radnje u slučaju postojanja ličnog interesa (obaveza sačinjavanja izveštaja o proceni tržišne vrednosti predmeta pravnog posla ili radnje, uslovljena određenom knjigovodstvenom vrednošću posla ili radnje), na propisivanje obaveze objavljivanja obaveštenja o zaključenom pravnom poslu, odnosno preduzetoj pravnoj radnji na internet stranici privrednog društva ili Agencije za privredne registre, kao i na propisivanje novih slučajeva koji su izuzeti od obaveze odobrenja.[4] Jedna od značajnih novina u pravnom regulisanju dužnosti prijavljivanja tiče se pravnih posledica povrede te dužnosti, koje postaju oštrije po neke od subjekata posebnih dužnosti.

Postupak primene dužnosti prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes podrazumeva četiri faze: 1) utvrđivanje postojanja pravnog posla ili radnje sa ličnim interesom; 2) prijavljivanje pravnog posla ili radnje sa ličnim interesom nadležnom organu privrednog društva; 3) odobrenje pravnog posla ili radnje sa ličnim interesom; 4) objavljivanje obaveštenja o zaključenom pravnom poslu ili radnji sa ličnim interesom. Povreda učinjena od strane direktora, članova nadzornog odbora, zastupnika i prokurista privrednog društva, kao lica koji su subjekti posebnih dužnosti, u prvoj ili drugoj fazi tog postupka, koja rezultira neprijavljivanjem posla ili radnje sa ličnim interesom, prema pomenutim izmenama Zakona o privrednim društvima iz 2018. godine, za posledicu ima i novi oblik statusne odgovornosti – diskvalifikaciju.

Predmet ovog rada je kratka analiza zakonodavnog regulisanja diskvalifikacije pojedinih subjekata posebnih dužnosti prema privrednom društvu u srpskom pravu. Pre analize pozitivnih propisa, u kratkim crtama ćemo se osvrnuti na ostale posledice povrede dužnosti prijavljivanja (imovinskopravne i krivičnopravne), kao i na pojam i vrste diskvalifikacije u uporednom pravu, a u cilju pronalaženja mesta instituta diskvalifikacije u odnosu na druge pravne posledice povrede dužnosti prijavljivanja, kao i u odnosu na neka značajnija uporednopravna rešenja.

II OSVRT NA PRAVNE POSLEDICE POVREDE DUŽNOSTI PRIJAVLjIVANjA PRAVNIH POSLOVA I RADNjI SA LIČNIM INTERESOM

Odgovornost za povredu dužnosti dužnosti prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes ima tri oblika: 1) imovinska odgovornost; 2) krivična odgovornost; 3) statusna odgovornost.[5] Tri oblika odgovornosti za povredu dužnosti prijavljivanja mogu se istovremeno primenjivati, odnosno nema prepreke da jedna povreda te dužnosti istovremeno proizvede na lice koje je tu povredu učinilo posledice imovinsko-pravne, krivično-pravne i statusno-pravne prirode.

U okviru imovinske odgovornosti lica sa dužnostima privredno društvo može ostvariti pravo na naknadu štete, a može i zahtevati poništaj pravnog posla ili radnje u kojoj postoji lični interes lica sa dužnostima.[6] Odgovornost za naknadu štete osnovni je oblik imovinske odgovornosti lica sa posebnim dužnostima koje je povredilo dužnost prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes. Pored tužbe za naknadu štete, u slučaju povrede ove dužnosti, privredno društvo može podneti i tužbu za poništaj pravnog posla ili radnje. Kako se ovde najčešće radi o zaključivanju ugovora između lica sa dužnostima (ili sa njim povezanog lica) i privrednog društva, to će primena ovog pravnog sredstva imati za posledicu nepostojanje tog ugovora, bez obzira da li se radi o ništavom ili rušljivom ugovoru.[7] Prema sadašnjem Zakonu o privrednim društvima Republike Srbije (u daljem tekstu: ZPD),[8] ugovor koji je zaključen bez prijave i odobrenja nadležnog organa društva je rušljiv, za razliku od Zakona o privrednim društvim iz 2004. godine, koji je propisivao ništavost tog ugovora. Rušljivost podrazumeva da ugovor proizvodi pravno dejstvo, ako privredno društvo ne iskoristi pravno sredstvo, odnosno ne podnese tužbu za poništaj.

U okviru krivične odgovornosti, treba razlikovati krivična dela predviđena Krivičnim zakonikom Republike Srbije (u daljem tekstu: KZ) [9] i ona predviđena ZPD-om. KZ-om su, kao posebna grupa krivičnih dela, regulisana krivična dela protiv privrede. Povreda dužnosti prijavljivanja, u zavisnosti od okolnosti konkretnog slučaja, može činiti biće krivičnog dela zloupotrebe poverenja u obavljanju privredne delatnosti ili zloupotrebe položaja odgovornog lica (među krivičnim delima predviđenim KZ-om).[10] ZPD poznaje krivično delo zaključenja pravnog posla ili preduzimanja radnje u slučaju postojanja ličnog interesa. Lice koje ima posebnu dužnost prema društvu izvršilo je krivično delo zaključenja pravnog posla ili preduzimanja radnje u slučaju postojanja ličnog interesa ako: ne prijavi društvu pravni posao ili radnju u kojoj ima lični interes, odnosno od tog društva ne pribavi odobrenje pravnog posla ili radnje u slučaju postojanja ličnog interesa, u nameri da to društvo zaključi ugovor ili preduzme radnju u kojoj će pretrpeti štetu.[11] Dakle, ono što razlikuje ovo krivično delo od „obične“ povrede dužnosti prijavljivanja je postojanje namere preduzimanja posla ili radnje koji su štetni za društvo. U slučaju postojanja ovog krivičnog dela predviđena je novčana kazna ili zatvor do jedne godine, uz postojanje kvalifikovanog oblika (ako društvo pretrpi štetu koja prevazilazi deset miliona dinara) sa još rigoroznijim kaznama (zatvor od šest meseci do pet godina i novčana kazna).[12] Uz kaznu zatvora sud može učiniocu izreći zabranu obavljanja funkcije, odnosno poziva, u skladu sa KZ-om.[13]

Do usvajanja izmena ZPD iz juna 2018. godine, koje su osnovni predmet ovog rada, srpsko kompanijsko pravo nije poznavalo nijedan oblik statusne odgovornosti za povredu dužnosti prijavljivanja. Ono je, pak, poznavalo pojedine oblike statusne odgovornosti za povredu drugih posebnih dužnosti prema privrednom društvu (dužnost čuvanja poslovne tajne i dužnost poštovanja zabrane konkurencije), kao što su isključenje iz društva, raskid radnog odnosa i mera zabrane obavljanja delatnosti. Nakon izmena iz juna 2018. godine, srpsko pravo zauzima drugačiji pristup u pravnom regulisanju statusne odgovornosti za povredu posebnih dužnosti. Promena pristupa podrazumeva ukidanje svih ranije postojećih vidova statusne odgovornosti, osim isključenja člana društva, i uvođenje jednog novog oblika te odgovornosti, koji suštinski predstavlja institut dobro poznat u uporednom pravu – diskvalifikaciju člana uprave privrednog društva. Promena se ogleda i u činjenici da se novi vid statusne odgovornosti primenjuje samo na povredu dužnosti prijavljivanja poslova i radnji sa ličnim interesom.

III O DISKVALIFIKACIJI ČLANA UPRAVE PRIVREDNOG DRUŠTVA

Diskvalifikacijom se licu koje upravlja privrednim društvom (neposredno ili posredno) zabranjuje da obavlja iste ili slične poslove na tržištu u određenom, zakonom definisanom, vremenskom periodu.[14] Ona se primenjuje samo u slučajevima ozbiljnih povreda posebnih dužnosti prema privrednom društvu, koje su rezultat nesavesnog, nepoštenog, nemarnog ili nestručnog ponašanja lica sa dužnostima, kao i slučajevima kada su posledice opisanih ponašanja tih lica izuzetno negativne po društvo. Ovo je razumljivo jer se radi o sankciji čija su težina i oštrina posebno izražene po člana uprave društva i na njegov budući položaj i reputaciju u poslovnom svetu. Iako je trajanje sankcije diskvalifikacije vremenski ograničeno, njeno dejstvo se suštinski proteže na period, koji je znatno duži od njenog zakonskog vremena trajanja, a njeno izricanje neretko predstavlja „kraj“ poslovne karijere lica na koje je ta sankcija primenjena. Osnovne pretpostavke za zakonsko regulisanje diskvalifikacije podrazumevaju opredeljenje zakonodavca u pogledu predmeta zabrane obuhvaćene diskvalifikacijom, subjekata na koje se diskvalifikacija primenjuje, razloga za njeno nametanje, kao i roka trajanja diskvalifikacije. Navedene pretpostavke, odnosno elemente instituta diskvalifikacije analiziraćemo u ovom delu rada prvenstveno iz ugla britanskog prava, u kojem je taj institut posebno razvijen.[15] O značaju diskvalifikacije u Velikoj Britaniji najbolje govori činjenica da je ona predmet posebnog zakona, koji je usvojen 1986. godine (Company Directors Disqualification Act).[16]

Predmet sankcije diskvalifikacije načelno obuhvata zabranu obavljanja poslova upravljanja i poslovođenja privrednim društvom.[17] U britanskom pravu se diskvalifikovanom direktoru zabranjuje obavljanje funkcije direktora, upravljanje imovinom društva, obavljanje delatnosti stečajnog upravnika, kao i učestvovanje na bilo koji način, neposredno ili posredno, u osnivanju ili upravljanju društvom.[18] Poslednje navedena zabrana čini predmet zabrane diskvalifikacije u britanskom pravu veoma širokim jer njena primena za posledicu može da ima nemogućnost obavljanja bilo koje privredne delatnosti od strane diskvalifikovanog direktora kroz osnivanje neke od pravnih formi privrednih društava, kao najznačajnijih organizacionih oblika za obavljanje te delatnosti.

Krug subjekata na koje se diskvalifikacija primenjuje, takođe, je jedno od pitanja koja bi trebalo da budu regulisana zakonom kojim se ustanovljava nametanje sankcije diskvalifikacije. Krug subjekata diskvalifikacije obuhvata uvek direktore privrednog društva u najširem smislu ovog pojma (izvršne i neizvršne direktore, članove odbora direktora, nadzornog odbora, generalnog direktora). I kod određivanja subjekata diskvalifikacije postoji izvesna dilema o potrebi njene primene na faktičke direktore i direktore iz senke.[19]

U zavisnosti od razloga za diskvalifikaciju i postojanja, odnosno nepostojanja diskrecionog ovlašćenja nadležnog organa da donese odluku o diskvalifikaciji kada taj razlog nastupi, razlikujemo diskrecionu, obaveznu i automatsku diskvalifikaciju. Diskreciona diskvalifikacija podrazumeva slobodu nadležnog organa da odredi sankciju diskvalifikacije kada postoji unapred propisan razlog ili okolnost, koji može da predstavlja „okidač“ za diskvalifikaciju.[20] Obavezna diskvalifikacija ne ostavlja slobodu nadležnom organu u pogledu određivanja sankcije diskvalifikacije kada postoji razlog za diskvalifikaciju, ali kod ove vrste diskvalifikacije odluka nadležnog organa je preduslov za njenu primenu i taj organ ima izvesna ovlašćenja u vezi sa sadržinom odluke (najčešće u pogledu dužine trajanja izrečene sankcije).[21] Na kraju, automatska diskvalifikacija podrazumeva nastupanje te sankcije po sili zakona, bez potrebe za donošenjem odluke bilo kog organa.[22] Najbrojniji spisak razloga i okolnosti za diskvalifikaciju predviđen je u britanskom pravu. Radi se o sledećim razlozima i okolnostima: izvršenje krivičnog dela u vezi sa osnivanjem, upravljanjem ili likvidacijom društva; kontinuirano neispunjavanje obaveza društva u vezi sa objavljivanjem informacija, tj. dostavljanjem potrebne dokumentacije registru privrednih subjekata; postojanje odgovornosti za za prevarno trgovanje, protivpravno trgovanje ili za bilo koju drugu prevaru u vezi sa društvom ili za postupanje protivno dužnostima, pod uslovom da je to utvrđeno u postupku prestanka društva; postupanje protivno nekim normama prava konkurencije; lice u stečajnom postupku nije oslobođeno odgovornosti za plaćanje preostalih obaveza; nedostojnost direktora za obavljanje dužnosti upravljanja društvom.[23] Ovde valja naglasiti da razlozi za diskvalifkaciju često nastaju u periodu kada je privredno društvo u finansijskoj krizi, odnosno kada se „približava“ stečaju. Zato se diskvalifikacija često posmatra kao jedan od instumenata za sankcionisanje nesavesnog i nepoštenog postupanja članova uprave privrednog društva u tom periodu poslovanja privrednog društva.[24]

Vreme trajanja diskvalifikacije može biti fiksirano, odnosno zakonodavac može unapred propisati dužinu trajanja sankcije diskvalifikacije, što je tipično za sistem automatske diskvalifikacije. U sistemu diskrecione ili obavezne diskvalifikacije, zakonodavac najčešće određuje maksimalno vreme trajanja zabrane (obično od pet do 20 godina), ostavljajući slobodu nadležnom organu da proceni optimalnu dužinu trajanja zabrane u skladu sa okolnostima učinjene povrede i drugom okolnostima slučaja.[25]

IV DISKVALIFIKACIJA KAO SANKCIJA ZA POVREDU DUŽNOSTI PRIJAVLjIVANjA POSLOVA I RADNjI SA LIČNIM INTERESOM

I srpski ZPD propisuje predmet, subjekte, razloge i vreme trajanja sankcije diskvalifikacije, kao osnovne elemente neophodne za celovito regulisanje tog instituta.

Zabrana kao predmet sankcije diskvalifikacije obuhvata nemogućnost obavljanja poslova direktora, članova nadzornog odbora, zastupnika i prokurista privrednog društva u zakonom propisanom periodu. Ova zabrana značajno je uža od one koja postoji u britanskom pravu jer je ograničena na obavljanje poslova upravljanja i zastupanja privrednih društava. Diskvalifikovano lice nesporno može da ima svojstvo osnivača ili člana privrednog društva, čime se ne zadire u njegovu slobodu obavljanja privredne delatnosti. Ovako određen predmet zabrane može se smatrati razumnim i dobro izbalansiranim. Njime se postižu osnovni ciljevi diskvalifikacije: adekvatna i realna pretnja strogom sankcijom (ex ante efekat) i privremeno isključenje iz obavljanja određenih poslova u privrednim društvima i trajni uticaj na poslovnu reputaciju (ex post efekat).[26] Represivni efekat diskvalifikacije pojačan je obrazovanjem posebne Centralne evidencije privremenih ograničenja prava lica registrovanih u Agenciji za privredne registre i propisivanjem obaveze suda da po pravnosnažnosti dostavi sudsku odluku o diskvalifikaciji Agenciji za privredne registre.[27]

Subjekti diskvalifikacije nisu sva lica sa posebnim dužnostima u srpskom kompanijskom pravu, već samo direktori, članovi nadzornog odbora, zastupnici i prokuristi. I ovo rešenje domaćeg zakona može se smatrati logičnim i razumljivim, imajući u vidu činjenicu da se institut diskvalifikacije najčešće vezuje za direktore, kao najznačajnije subjekte posebnih dužnosti. Napred pomenuta dilema o mogućnosti primene diskvalifikacije na faktičke direktore i direktore iz senke nema značaja za srpsko pravo, koje ne poznaje ove dve vrste direktora. Ostaje otvoreno pitanje potrebe primene diskvalifikacije na članove privrednog društva koji su subjekti posebnih dužnosti, pri čemu treba posebno imati u vidu činjenicu da se članovi u malim i srednjim privrednim društvima neretko nalaze u ulozi prekršioca dužnosti prijavljivanja, u nameri nezakonitog ili prevarnog prisvajanja imovine privrednog društva.

ZPD prihvata obaveznu diskvalifikaciju, a kao razlog za njeno nastupanje predviđa povredu dužnosti prijavljivanja poslova i radnji sa ličnim interesom od strane jednog od subjekata na koje se analizirana sankcija primenjuje. Za nastupanje diskvalifikacije u srpskom pravu neophodna je odluka suda, ali sud tu odluku mora da donese uvek kada utvrdi postojanje povrede dužnosti prijavljivanja od strane direktora, članova nadzornog odbora, zastupnika i prokurista.[28] Povreda dužnosti prijavljivanja u osnovi može nastati na dva načina: 1) pogrešnim utvrđivanjem nepostojanja posla ili radnje sa ličnim interesom (u skladu sa pojmom poslova i radnji sa ličnim interesom definisanim u čl. 65 st. 3. ZPD-a), do kojeg je došlo namerno ili nenamerno, što rezultira neprijavljivanjem tog posla ili radnje; 2) prijavljivanjem posla ili radnje sa ličnim interesom nadležnom organu privrednog društva, ali uz neobaveštavanje istog o svim činjenicama značajnim za donošenje odluke o odobravanju posla ili radnje.[29]

ZPD-om je određeno i vreme trajanja diskvalifikacije. Mera privremenog ograničenja vršenja funkcije direktora, člana nadzornog odbora, zastupnika i prokuriste privrednog društva traje 12 meseci. Vreme trajanja diskvalifikacije određeno je imperativnom normom, što znači da sud ne može da prilagodi vreme trajanja sankcije prirodi i težini učinjene povrede. Ovde treba primetiti da je vreme trajanja diskvalifikacije u našem pravu značajno kraće od potencijalnog vremena njenog trajanja u uporednom pravu (maksimalno vreme trajanja kreće se od pet do 20 godina).

V ZAKLjUČAK

Izmenama ZPD-a iz juna 2018. godine propisana je diskvalifikacija direktora, članova nadzornog odbora, zastupnika i prokurista privrednog društva, kao novi oblik statusne odgovornosti za povredu dužnosti prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes. Ova novina svakako se, načelno, može oceniti kao pozitivna mera, koja bi mogla da doprinese jačanju poštovanja dužnosti prijavljivanja. Ipak, postojećem zakonskom rešenju može se uputiti nekoliko zamerki, koje mogu oslabiti pozitivne efekte uvedene novine:

- rok trajanja diskvalifikacije je bespotrebno fiksiran, s obzirom na to da sud nema mogućnost da dužinu trajanja diskvalifikacije prilagodi okolnostima konkretnog slučaja, koje se prvenstveno ogledaju u prirodi i težini učinjene povrede; neki od kriterijuma za utvrđive dužine trajanja sankcije mogli bi da budu vrednost preduzetog posla ili radnje, značaj imovine koja je predmet posla ili radnje za poslovanje privrednog društva, šteta za privredno društvo koja je nastala preduzimanje posla ili radnje sa ličnim interesom itd.;

- rok trajanja diskvalifikacije je, takođe, previše kratak, imajući u vidu postojeća uporednopravna rešenja;

- isključenje primene sankcije diskvalifikacije na članove privrednog društva koji su subjekti posebnih dužnosti potencijalno može da dovede do znatnog sužavanja primene te nove sankcije, imajući u vidu da su upravo članovi društva često prekršioci dužnosti prijavljivanja, a čak i kada oni to nisu direktno, oni mogu imati ulogu i učešće u toj povredi indirektno, vršenjem uticaja na članove uprave društva.

Na kraju, ostaje sporno i to zašto se zakonodavac opredelio za uvođenje sankcije diskvalifikacije samo za slučaj povrede dužnosti prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes, a ne i za slučaj povrede dužnosti izbegavanja sukoba interesa, koja iako nesporno drugačija, ima brojne zajedničke osobine sa dužnošću prijavljivanja. I povredom dužnosti izbegavanja sukoba interesa dolazi do nezakonitog prisvajanja imovine privrednog društva (ali i informacija i poslovnih mogućnosti), pa se čini opravdanim primena sankcije diskvalifikacije i na određena lica sa dužnostima koja izvrše povredu te dužnosti.

 

 

Borko Mihajlović, LLD*

DISQUALIFICATION OF THE COMPANY’S MEMBER OF MANAGEMENT: NEW SANCTION FOR THE BREACH OF DUTY TO REPORT BUSINESSES AND ACTS IN WHICH EXISTS PERSONAL INTEREST IN THE SERBIAN LAW

Summary

Amendments and supplements of the Serbian Company Law from June 2018 have significantly influenced the duty to report businesses and acts in which exists personal interest, which represents one of the five special duties towards the company, according to the Serbian company law. One of the major novelties in the legal regulation of the duty to report concerns the legal consequences of the breach of this duty, which become more stringent to some of the subjects of this duty. The breach of the duty to report conducted by a director, member of supervisory board, agent, or procurator of the company, according to mentioned amendments of the Serbian Company Law from 2018, has a new form of status liability – disqualification. The subject of this paper is a short analysis of the legal regulation of disqualification of certain subjects of special duties towards the company, in the case of breach of the duty to report businesses and acts in which exists personal interest. Prior to the analysis of the current legal regulation, the author will briefly turn to the remaining consequences of the breach of the duty to report (civil and criminal), as well as to the notion and types of disqualification in the comparative law, aiming to determine the position of disqualification comparing to the remaining legal consequences of the breach of the duty to report, and to some more important comparative solutions. 

Key words: duty to report businesses and acts in which exists personal interest, special duties towards company, disqualification of the company’s member of management, reasons for disqualification, period of disqualification.

 

 

 


* Docent Pravnog fakulteta Univerziteta u Kragujevcu, bmihajlovic@jura.kg.ac.rs

[1] Rad je napisan u okviru projekta Pravnog fakulteta Univerziteta u Kragujevcu Usklađivanje pravnog sistema Srbije sa standardima Evropske unije.

[2] Leo E. Strine, Jr., Lawrence A. Hamermesh, R. Franklin Balloti, Jeffrey M. Gorris, Loyalty’s Core Demand: The Defining Role of Good Faith in Corporation Law, Georgetown Law Journal, br. 3, 2010, 634.

[3] Službeni glasnik Republike Srbije, br. 44/2018.

[4] Vidi: B. Mihajlović, Promene u pravnom regulisanju dužnosti prijavljivanja poslova i radnji u kojima postoji lični interes, Glasnik prava, br. 2, 2018, 53-66.

[5] M. Mićović, Privredno pravo, Kragujevac, 2016, 57.

[6] ZPD, čl. 67 st. 1.

[7] B. Mihajlović, Dužnost lojalnosti prema privrednom društvu, doktorska disertacija odbranjena na Pravnom fakultetu Univerziteta u Kragujevcu, 2018, 233.

[8] Službeni glasnik Republike Srbije, br. 36/2011, 99/2011, 83/2014 – dr. zakon, 5/2015 i 44/2018.

[9] Službeni glasnik Republike Srbije, br. 85/2005, 88/2005 - ispr., 107/2005 - ispr., 72/2009, 111/2009, 121/2012, 104/2013, 108/2014 i 94/2016.

[10] Vidi KZ, čl. 224a i čl. 227.

[11] ZPD, čl. 582 st. 1.

[12] ZPD, čl. 582 st. 2.

[13] ZPD, čl. 582 st. 3.

[14] V. Radović, O opravdanosti prihvatanja instituta diskvalifikacije direktora, Pravo i privreda, br. 1-3, 2010, 26-27.

[15] O pojedinim slučajevima primene mere diskalifikacije u britanskoj sudskoj praksi vidi: V. Finch, Disqualification of Directors: a Plea for Competence, The Modern Law Review, br. 3, 1990, 385-391.

[16] Zakon o diskvalifiaciji direktora kompanije Velike Britanije iz 1986. godine, dostupno na: http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1986/46/contents.

[17] V. Radović, op. cit., 36.

[18] Zakon o diskvalifiaciji direktora kompanije Velike Britanije iz 1986. godine, čl. 1 st. 1.

[19] Vidi: V. Radović, op. cit., 40-41.

[20] Ibid., 41.

[21] Ibid.

[22] Ibid.

[23] Zakon o diskvalifiaciji direktora kompanije Velike Britanije iz 1986. godine, čl. 9-12.

[24] T. Reker. Unqualified Directors in Insolvency: A Comparative Study on the Desirability of Civil Law Directors’ Disqualification in the Netherlands, International Insolvency Review, br. 23, 2014, 145-146; S. Wheeler, Director’s Disqualification:Insolvency Practitioners and the Decision-Making Process, Legal Studies, br. 2, 1995, 283. B. Mihajlović, Posebne dužnosti u periodu rizika od stečaja, Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, br. 3, 2019, 218-219.

[25] Vidi: V. Radović, op. cit., 47-48.

[26] R. Williams, Disqualifying Directors: a Remedy Worse than the Disease, Journal of Corporate Law Studies, br. 2, 2007, 242.

[27] ZPD, čl. 67 st. 3.

[28] ZPD, čl. 67 st. 2.

[29] ZPD, čl. 67 st. 1.

* Assistant Professor, Faculty of Law, University of Kragujevac.